Η οξεία χολοκυστίτιδα χαρακτηρίζεται από την ξαφνική ανάπτυξη φλεγμονής στη χοληδόχο κύστη. Η χολή αποτελεί όργανο στο οποίο αποθηκεύεται η χολή, ένα υγρό που παράγεται από το ήπαρ και βοηθά στην πέψη των τροφών. Η φλεγμονή του οργάνου αυτού συνήθως προκύπτει από απόφραξη της χοληδόχου κύστης εξαιτίας της ύπαρξης χολόλιθων ή χολικής λάσπης, και σε αυτή την περίπτωση καλείται λιθισιακή χολοκυστίτιδα. Ωστόσο, μπορεί να εμφανιστεί και χωρίς την παρουσία χολόλιθων, οπότε και διακρίνεται σε αλιθισιακή. Εκτός από την οξεία, η χολοκυστίτιδα μπορεί να λάβει και χρόνια μορφή. Τα συμπτώματα της πάθησης ομοιάζουν αρκετά με αυτά άλλων ασθενειών όπως το πεπτικό έλκος, η νόσος του ευερέθιστου εντέρου ή η χρόνια και οξεία παγκρεατίτιδα, συνεπώς ο διεξοδικός κλινικός έλεγχος είναι απαραίτητος προκειμένου η διάγνωση να τεθεί με ακρίβεια.
Οξεία χολοκυστίτιδα: Αίτια & παράγοντες κινδύνου
Η παθογένεση της οξείας χολοκυστίτιδας περιλαμβάνει μια σύνθετη αλληλεπίδραση διαφόρων παραγόντων. Η αιτιολογία της πάθησης είναι εξ ορισμού η απόφραξη του κυστικού πόρου, η οποία προκαλεί φλεγμονή. Η απόφραξη αυτή προκύπτει στην πλειοψηφία των περιπτώσεων εάν ο ασθενής πάσχει χολολιθίαση, έχει δηλαδή πέτρες στη χολή. Συνηθέστερα εκδηλώνεται σε περίπτωση που ένας χολόλιθος ή χολική λάσπη σφηνώσει στην έξοδο του κυστικού πόρου, ο οποίος συνδέει την χοληδόχο κύστη με τον χοληδόχο πόρο. Η κατάσταση αυτή διευκολύνει τη συσσώρευση της χολής στο εσωτερικό της χοληδόχου κύστης, γεγονός που συμβάλλει στην ανάπτυξη φλεγμονής. Ανεξάρτητα από την αιτία της απόφραξης, η πάθηση μπορεί μελλοντικά να καταστεί επικίνδυνη για τη ζωή του ασθενούς, συνεπώς είναι απαραίτητη η άμεση και στοχευμένη αντιμετώπιση.
Ορισμένοι παράγοντες κινδύνου προδιαθέτουν τα άτομα στην ανάπτυξη οξείας χολοκυστίτιδας. Αυτοί οι παράγοντες περιλαμβάνουν την ύπαρξη λίθων στη χολή, την παχυσαρκία, την προχωρημένη ηλικία, την απότομη απώλεια βάρους, την εγκυμοσύνη και το ιστορικό εμφάνισης παθήσεων της χοληφόρου οδού. Η κατανόηση αυτών των παραγόντων κινδύνου βοηθά στον εντοπισμό ασθενών με υψηλότερο κίνδυνο και στην εφαρμογή προληπτικών στρατηγικών.
Συμπτώματα οξείας χολοκυστίτιδας
Η κλινική εικόνα της οξείας χολοκυστίτιδας ποικίλλει, αλλά συνήθως περιλαμβάνει έντονο και με διάρκεια κοιλιακό πόνο στο δεξιό άνω τεταρτημόριο ο οποίος συχνά ακτινοβολεί πίσω και κάτω από την δεξιά ωμοπλάτη. Παράλληλα, εκδηλώνεται πυρετός, ναυτία, έμετος και έντονος πόνος κατά την ψηλάφηση στο σημείο της κοιλιάς που βρίσκεται η χολή. Πρόσθετα συμπτώματα που ενδέχεται να εκδηλωθούν είναι η εφίδρωση, η απώλεια όρεξης ή η αδυναμία λήψης τροφής, ο ίκτερος και τέλος η διάταση της κοιλίας. Η φλεγμονή του τοιχώματος της χοληδόχου κύστης οδηγεί σταδιακά στην εκδήλωση ισχαιμίας και τελικά γάγγραινας, δηλαδή νέκρωσης του τοιχώματος της χοληδόχου κύστης. Πιθανή είναι επίσης η διάτρηση της χοληδόχου κύστης και η εμφάνιση περιτονίτιδας. Συνεπώς, η άμεση και στοχευμένη αντιμετώπιση κρίνεται επιτακτική.
Διάγνωση οξείας χολοκυστίτιδας
Η κλινική εξέταση και η λήψη λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να διαγνωστεί η οξεία χολοκυστίτιδα. Παράλληλα, πλήθος διαγνωστικών εξετάσεων, συμπεριλαμβανομένων των αιματολογικών εξετάσεων, του υπερηχογραφήματος και της αξονικής τομογραφίας εφαρμόζονται για την ανεύρεση της πάθησης. Η αξονική τομογραφία αναδεικνύει ευρήματα χολοκυστίτιδας και χολόλιθων, ενώ το υπερηχογράφημα χοληδόχου κύστης είναι εξαιρετικά χρήσιμο για την αρχική αξιολόγηση της νόσου.
Οξεία χολοκυστίτιδα: Θεραπεία
Ως προς τη θεραπευτική αντιμετώπιση της πάθησης, σε αρχικό στάδιο αυτή είναι συντηρητική, με νηστεία, χορήγηση υγρών ενδοφλεβίως και παυσίπονων. Σε περίπτωση που υφίσταται υποψία μικροβιακής λοίμωξης ακολουθεί επιπρόσθετα χορήγηση αντιβιοτικής αγωγής για χρονική περίοδο μιας εβδομάδας. Με τη θεραπευτική αυτή προσέγγιση επιτυγχάνεται η υποχώρηση της φλεγμονής στη χοληδόχο κύστη.
Ωστόσο, δεν θεραπεύεται η αιτία πίσω από την εκδήλωση της πάθησης. Συνεπώς, έπειτα θα πρέπει να ακολουθήσει η αντιμετώπιση του αιτίου, το οποίο στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι η ύπαρξη λίθων στη χολή. Η αντιμετώπιση σε αυτή την περίπτωση είναι χειρουργική. Η επέμβαση εκλογής είναι η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, κατά την οποία αφαιρείται ολόκληρη η χοληδόχος κύστη μέσω μερικών μικρού μεγέθους τομών, χωρίς να προκαλείται έπειτα κάποιο πρόβλημα εξαιτίας της απουσίας της. Μάλιστα, η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή πρόκειται για ελάχιστα επεμβατική τεχνική, η οποία προσφέρει σημαντικά λειτουργικά κι αισθητικά οφέλη στον ασθενή. Σε αυτά συγκαταλέγονται η μείωση του μετεγχειρητικού πόνου και του χρόνου ανάρρωσης, ενώ ο ασθενής λαμβάνει εξιτήριο την επόμενη ημέρα. Παράλληλα, διευκολύνεται η ταχύτερη επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες και η επίτευξη ενός άριστου αισθητικού αποτελέσματος. Ο Πρωκτολόγος Χειρουργός στην Αθήνα, Δρ. Δημήτριος Μουσιώλης, αντιμετωπίζει με επιτυχία χειρουργικά την οξεία χολοκυστίτιδα, για την πρόληψη απειλητικών για την υγεία και τη ζωή του ασθενούς επιπλοκών,