Ο πόνος στον πρωκτό δεν είναι μόνο ένα από τα πιο ενοχλητικά, αλλά και ντροπιαστικά προβλήματα υγείας. Παρόλο που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής, πολλοί άνθρωποι υποφέρουν σιωπηλά, διστάζοντας να μιλήσουν σε ένα γιατρό λόγω της ντροπής ή του φόβου τους. Το στίγμα που συνοδεύει αυτή την περιοχή του σώματος έχει δημιουργήσει ένα ταμπού το οποίο δεν υπάρχει λόγος να υφίσταται. Ο πόνος στην πρωκτική περιοχή είναι εξαιρετικά συχνός και, συνήθως, αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά. Είτε ο πόνος εμφανίζεται κατά την κένωση, είτε κατά το κάθισμα ή ακόμα και χωρίς προφανή αιτία, είναι σημαντικό να γνωρίζει κάθε άτομο ότι η αναζήτηση βοήθειας είναι απαραίτητη. Η περιοχή του πρωκτού και του ορθού διαθέτει πληθώρα ευαίσθητων νεύρων και ιστών, κάτι που σημαίνει ότι ακόμη και μικρά προβλήματα μπορεί να προκαλέσουν έντονη ενόχληση. Πάμε λοιπόν να δούμε τρεις από τις πιο συχνές αιτίες πόνου στον πρωκτό, που δεν είναι άλλες από τις αιμορροΐδες τη ραγάδα πρωκτού και την κύστη κόκκυγος.
Πόνος στον πρωκτό λόγω αιμορροΐδων
Οι αιμορροΐδες είναι από τις πιο συχνές αιτίες πόνου στον πρωκτό. Πρόκειται για πρησμένες, διογκωμένες φλέβες στον πρωκτό και στο κάτω μέρος του ορθού, παρόμοιες με τους κιρσούς στα πόδια. Μπορούν να είναι εσωτερικές (μέσα στο ορθό) ή εξωτερικές (κάτω από το δέρμα γύρω από τον πρωκτό).
Ο πόνος εξαρτάται από τον τύπο και τη σοβαρότητα της αιμορροΐδας. Οι εξωτερικές αιμορροΐδες προκαλούν συνήθως αιφνίδιο, έντονο ή καυστικό πόνο, ιδίως κατά την αφόδευση, και μπορεί να συνοδεύονται από πρήξιμο ή την εμφάνιση ενός μικρού εξογκώματος στον πρωκτό. Εάν δημιουργηθεί θρόμβος αίματος στο εσωτερικό της αιμορροΐδας (θρομβωμένη αιμορροΐδα), ο πόνος μπορεί να είναι εξαιρετικά οξύς.
Για την εμφάνιση της πάθησης έχουν ενοχοποιηθεί η χρόνια δυσκοιλιότητα ή διάρροια, το παρατεταμένο κάθισμα (ιδίως στην τουαλέτα), η παχυσαρκία, η εγκυμοσύνη και η έντονη πίεση κατά την κένωση. Η θεραπεία στις περισσότερες περιπτώσεις είναι συντηρητική: χλιαρά καθιστικά μπάνια, τοπικά φαρμακευτικά σκευάσματα ή φάρμακα από του στόματος, και αύξηση των φυτικών ινών στη διατροφή. Αν οι αιμορροΐδες επιμένουν, υπάρχουν σύγχρονες μη επεμβατικές θεραπείες για την αντιμετώπισή τους, όπως η αφαίρεση αιμορροΐδων με λέιζερ, την οποία εφαρμόζει με εξαιρετικά ποσοστά επιτυχίας ο Πρωκτολόγος Χειρουργός Δρ. Δημήτριος Μουσιώλης.
Ραγάδα πρωκτού και έντονος πόνος στην περιοχή
Η ραγάδα πρωκτού είναι ουσιαστικά ένα μικρό σχίσιμο στο εσωτερικό τοίχωμα του πρωκτικού σωλήνα. Η πάθηση εμφανίζεται συνήθως εξαιτίας της διέλευσης σκληρών ή μεγάλων κοπράνων. Παρότι μικρή, η ραγάδα μπορεί να προκαλέσει εξαιρετικά έντονο, οξύ πόνο κατά και μετά την αφόδευση. Πολλοί ασθενείς περιγράφουν το αίσθημα ως αρκετά δυσάρεστο, ενώ μπορεί να εκδηλωθεί και έντονη αιμορραγία με ζωηρό κόκκινο αίμα.
Η ραγάδα συγχέεται συχνά με αιμορροΐδες λόγω της παρόμοιας φύσης των συμπτωμάτων, αλλά διαφέρει τόσο ως προς την αιτία όσο και ως προς την αντιμετώπιση. Ο πόνος συνήθως ξεκινά με την αφόδευση και μπορεί να διαρκέσει για αρκετή ώρα μετά, με χαρακτήρα σπασμωδικό ή παλλόμενο.
Οι περισσότερες οξείες ραγάδες επουλώνονται με συντηρητική αγωγή η οποία περιλαμβάνει αύξηση των φυτικών ινών στη διατροφή και κατανάλωση άφθονου νερού, ζεστά καθιστικά μπάνια, αποφυγή πίεσης, και τοπικές αλοιφές με αναισθητικό ή νιτρογλυκερίνη. Στις χρόνιες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί ενέσιμη θεραπεία με βοτουλινική τοξίνη για τη χαλάρωση του μυ του σφιγκτήρα. Εάν ωστόσο το πρόβλημα επιμένει η λύση οφείλει να είναι πιο επεμβατική. Μία από τις πιο προηγμένες και αποτελεσματικές μεθόδους για την αντιμετώπιση της πάθησης είναι η θεραπεία ραγάδας πρωκτού με λέιζερ.
Κύστη κόκκυγος και πόνος στον πρωκτό
Παρότι δεν εντοπίζεται ακριβώς στον πρωκτό, η κύστη κόκκυγος ή αλλιώς τριχοφωλεακό συρίγγιο προκαλεί έντονο πόνο στην περιοχή του κόκκυγα, πολύ κοντά στον πρωκτό, με αποτέλεσμα πολλοί να την συγχέουν με κάποια πρωκτική πάθηση. Πρόκειται για έναν μικρό θύλακο κάτω από το δέρμα που περιέχει τρίχες και νεκρά κύτταρα. Όταν φλεγμαίνει, μετατρέπεται σε απόστημα και προκαλεί έντονη ενόχληση.
Η κύστη κόκκυγα προκαλείται κυρίως από εισχώρηση τριχών στο δέρμα και επανειλημμένη τριβή ή πίεση. Συχνά αφορά άτομα που κάθονται πολλές ώρες, όπως οδηγοί ή εργαζόμενοι γραφείου. Η θεραπεία ξεκινά με παροχέτευση του αποστήματος. Σε υποτροπιάζουσες ή ανθεκτικές περιπτώσεις ενδείκνυται η πιο επεμβατική αντιμετώπιση του προβλήματος με τη χρήση laser. Η αντιμετώπιση κύστης κόκκυγος με λέιζερ προσφέρει μια μόνιμη, ελάχιστα επεμβατική λύση που ελαττώνει σημαντικά τον κίνδυνο λοιμώξεων και υποτροπής. Η διατήρηση καλής υγιεινής, η αποτρίχωση και η αποφυγή του παρατεταμένου καθίσματος βοηθούν στην πρόληψη της υποτροπής.
Πότε ο ασθενής είναι σημαντικό να απευθυνθεί σε ειδικό
Είναι σημαντικό κάθε ασθενής να κατανοήσει ότι ο πόνος στον πρωκτό δεν είναι κάτι που πρέπει να αγνοείται ή να αποτελεί λόγο ντροπής. Συνεχιζόμενα συμπτώματα, όπως αιμορραγία, έντονος πόνος κατά την αφόδευση, πρήξιμο ή έκκριση, απαιτούν ιατρική αξιολόγηση. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να σχετίζονται και με πιο σοβαρές παθήσεις, όπως λοιμώξεις ή ακόμα και καρκίνο του ορθού, άρα ήρθε η στιγμή να αφήσετε τον φόβο και τη ντροπή στην άκρη και να αναζητήσετε την εστία του προβλήματος.
Ο Δρόμος προς την ανακούφιση
Η ζωή με πρωκτικό πόνο μπορεί να είναι αγχωτική και μοναχική, αλλά δεν είναι μόνιμη. Είτε αντιμετωπίζετε αιμορροΐδες, είτε μια επώδυνη ραγάδα, είτε πρήξιμο λόγω κύστης κόκκυγα, υπάρχουν θεραπείες που μπορούν να φέρουν ανακούφιση. Το πιο σημαντικό είναι να αναγνωρίσετε το πρόβλημα και να κάνετε το πρώτο βήμα: να ζητήσετε βοήθεια.
Να θυμάστε πως δεν είστε μόνοι. Οι καταστάσεις αυτές είναι συχνές και οι γιατροί τις αντιμετωπίζουν καθημερινά. Η ειλικρινής επικοινωνία με έναν επαγγελματία υγείας μπορεί να οδηγήσει σε απλές λύσεις που θα βελτιώσουν την καθημερινότητά σας. Μην αφήνετε τη ντροπή να σταθεί εμπόδιο στην υγεία και την ηρεμία σας—αξίζετε να ζείτε χωρίς πόνο.